ญี่ปุ่นเตรียมคัดเลือกเมืองสำหรับเป็นศูนย์กลางรวม startup เร่งผลักดันการสร้างระบบนิเวศที่เหมาะสมสำหรับผู้ประกอบการ

รัฐบาลญี่ปุ่นเริ่มพิจารณาคัดเลือกเมืองซึ่งจะใช้เป็นศูนย์กลางสำหรับการพัฒนาสร้างบริษัท startup ใหม่ๆ โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมและยกระดับอุตสาหกรรมใหม่ๆภายในประเทศด้วยการรวบรวมผู้ที่มีทักษะ ความสามารถหรือไอเดียที่ยอดเยี่ยมในธุรกิจแขนงต่างๆ เช่น ปัญญาประดิษฐ์(AI) หุ่นยนต์ วิทยาศาสตร์ชีวภาพ (life science) มารวมอยู่จุดเดียวกันเพื่อพัฒนาบุคลากรเหล่านี้ โดยเตรียมเปิดให้ทุกเมืองในประเทศเข้าสมัครในปีนี้ และภายในปี 2020 จะพิจารณาคัดเลือกเหลือ 2-3 เมือง โดยใช้เกณฑ์การคัดเลือกจากปัจจัยต่างๆ เช่น สภาพทางเศรษฐกิจของเมือง งบประมาณที่ได้รับ เป็นต้น โดยเมืองที่ได้รับการคัดเลือกจะได้รับการรับรองให้เป็นเมืองหลักดำเนินนโยบายดึงดูดผู้ประกอบการและนักลงทุนจาก ต่างประเทศ รวมถึง accelerator ซึ่งเป็นผู้ที่มี know-how ด้านการจัดตั้งธุรกิจและเป็นหนึ่งในกลไกส าคัญที่ช่วย ผลักดัน startup ให้เติบโตเป็นธุรกิจที่แข็งแรง นอกจากนี้รัฐบาลญี่ปุ่นกำลังอยู่ในขั้นตอนพิจารณาการผ่อนผัน ระเบียบข้อบังคับต่างๆ เช่น การผ่อนผันระบบวีซ่าประเภท startup ส าหรับผู้ประกอบการต่างประเทศ การผ่อน ปรนให้การจดทะเบียนบริษัทสามารถท าง่ายขึ้น เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีแผนเตรียมงบประมาณสนับสนุนด้านพื้นที่ บริหารงาน รวมถึงวางแผนเชิญผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยในต่างประเทศที่มีประสบการณ์ด้านการพัฒนา ผู้ประกอบการอีกด้วย 

 ตามยุทธศาสตร์ integrated innovation strategy ของรัฐบาลญี่ปุ่นซึ่งมีแนวทางดำเนินงานโดยให้ ความสำคัญต่อ information sharing จากธุรกิจต่างแขนงรวมถึงความร่วมมือระหว่างบุคลากรซึ่งเป็นกุญแจสำคัญที่จะก่อให้เกิดการสร้างนวัตกรรมขึ้นมา จากแนวทางดังกล่าวรัฐบาลญี่ปุ่นจึงมุ่งเน้นการสร้างระบบนิเวศที่เอื้อต่อกลุ่ม startup โดยรวบรวมผู้ประกอบการและนักลงทุนไว้ ณ จุดเดียวกัน อย่างไรก็ดี การสร้างประสิทธิผล จากโครงการดังกล่าวยังคงเป็นจุดท้าทายสำหรับโครงการนี้ หากเปรียบเทียบระดับความก้าวหน้าของการส่งเสริมกลุ่ม startup ในต่างประเทศแล้วนับว่าประเทศญี่ปุ่นยังตามหลังอยู่หลายประเทศ ข้อมูลโดย world bank พบว่า บริษัทระดับ unicorn (ธุรกิจ startup ที่มีมูลค่าการระดมทุนมากกว่า 1 พันล้านดอลล่าร์สหรัฐ) ในสหรัฐที่ไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯถึงร้อยละ 80 ล้วนมาจากเมืองที่เป็นศูนย์รวมกลุ่ม startup ด้วยกันทั้งสิ้น อาทิ Silicon Valley, New York, Los Angeles, Boston โดยเมือง New York ได้เริ่มพัฒนาระบบนิเวศเพื่อรองรับ กลุ่ม startup ตั้งแต่ปี 2008 หลังเกิดวิกฤต hamburger crisis โดยพบว่าในปี 2017 มีบริษัท unicorn ที่มีที่ตั้งใน เมือง New York ถึง 15 บริษัท จากเริ่มต้นที่ไม่มีบริษัท unicorn ใดๆในปี 2010 

บทวิเคราะห์ (ผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย)  

ปัจจุบันญี่ปุ่นมีบริษัทระดับ unicorn เพียงบริษัทเดียว (Preferred Networks) ซึ่งหากเทียบกับประเทศ ที่พัฒนาแล้วอื่นๆ เช่น สหรัฐ (150 บริษัท) จีน (80 บริษัท) ซึ่งมีบริษัทระดับ unicorn อยู่เป็นจำนวนมากแล้วนั้น 
นับว่าญี่ปุ่นยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น ส่งผลให้ญี่ปุ่นจำเป็นต้องเร่งหามาตรการเพื่อส่งเสริมการขยายตัวของกลุ่ม startup ด้วยการดึงดูดผู้ประกอบการและนักลงทุนจากต่างประเทศมากขึ้นเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจยุคใหม่ ย่อมหมายถึง การแข่งขันระหว่างประเทศเพื่อช่วงชิงผู้ประกอบการที่มีประสิทธิภาพจะเป็น startup ในอนาคตมากขึ้น การที่ประเทศไทยกำลังย่างก้าวเข้าสู่ภาวะสังคมผู้สูงอายุส่งผลให้มีแรงงานหนุ่มสาวที่จำกัด อาจยิ่งส่งผลให้ไทยอยู่ใน ภาวะสุ่มเสี่ยงที่จะสูญเสียทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพดังกล่าวที่จะพัฒนาสร้าง startup ระดับ unicorn ได้ ซึ่งเป็นผลกระทบเชิงลบต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยในอนาคต   
 
 

ที่มา : www.ditp.go.th